GCode Nedir ?
G-kodu, CNC makineleri için bir programlama dilidir. G kodu "Geometrik Kod" anlamına gelir. Bu dili makineye ne yapacağını veya bir şeyi nasıl yapacağını söylemek için kullanırız. G kodu komutları makineye nereye hareket edeceğini, ne kadar hızlı hareket edeceğini ve hangi yolu izleyeceğini bildirir.
Torna ve freze gibi tezgahların kesici uçları bu komutlarla belirli yolu takip ederek, istenen şekli elde etmek için malzemeyi keser. Benzer şekilde 3D yazıcılar da, G-kodu komutları ile tabla üzerine katman katman işleme yaparak belirlenen şekli oluşturur.
Ortak G-Kodu Komutları
G00 : Hızlı konumlandırma yapar. G00 komutu makineye belirtilen noktaya, belirtilen koordinatlar ile maksimum seyahat hızında hareket etmesini söyler.
G01 : Doğrusal interpolasyon olarak adlandırılır. Makineyi ayarlanan besleme hızında düz çizgide hareket ettirir. Bitiş konumunu X, Y ve Z değerleri ile ve hızı F değeri ile belirleriz.
Örnek : G01 X5 Y12 F200
X5 ve Y12 son pozisyonumuzdur, F200 ise besleme hızıdır.
G02 : Dairesel interpolasyon hareketidir. Saat yönünde dönme hareketi yapar. G01 komutu ile aynı konseptte olup dairesel halidir. Bitiş noktası parametrelerine ek olarak dönüş için bir merkez noktası belirlememiz gerekmektedir. Belirlenen merkez noktaya göre bitiş pozisyonu aynı olsa bile kesim şekli merkez noktası yüzünden fark yaratabilir.
Örnek :
G01 X5 Y12 F200
G02 X10 Y7 I-0 J-5
G01 komutu ile makineyi X5 Y12 pozisyonuna taşıdıktan sonra, G02 komutu ile X10 ve Y5 pozisyonuna taşımak istiyoruz X'i hiç hareket ettirmeden Y'den 5 birim eksilttiğimiz için merkez noktamız (5,7) oluyor. Buranın üzerinde saat yönüne doğru dönerek pozisyonumuzu (10,7) üzerinde bitiriyoruz.
G03 : Dairesel interpolasyon saat yönünün tersine hareketidir. G02 ile aynı çalışır.
Yukarıdaki resmin G kodu komutları aşağıda belirttiğimiz gibidir :
G00 X5 Y5
G01 X0 Y20 F200
G01 X20 Y0
G02 X10 X-10 I0 J-10
G02 X-4 X-8 I-10 J0
G01 X-26 Y-2
Birim Seçimi Kodları
G20 = inç
G21 = milimetre
Birimler program başında ayarlanmalıdır. Program başında birimleri belirtmezsek, makine önceki program tarafından hangi birim belirtilmiş ise onu dikkate alır.
G17 - XY düzlemi
G18 - XZ düzlemi
G19 - YZ düzlemi
Çok daha fazla G komudu mevcuttur. 3D yazıcılar için ayrı G kodları bulunmaktadır. G kodları oluşturulurken kullanılan M kodları da bulunmaktadır. M kodları :
M00 - Program durdurma
M02 - Program sonu
M03 - İş mili açık saat yönünde
M04 - İş mili açık saat yönünün tersine
M05 - İş mili durdurma
M06 - Takım değiştirme
M08 - Taşkın soğutma sıvısı açık
M09 - Taşkın soğutma sıvısı kapalı
M30 - Program sonu